ÇORAPTAN KUKLA ETKİNLİĞİ

Etkinliğin Amacı:  Bu etkinlik ile  öğrencilerin derslerde daha etkin rol almaları ve işbirliğine dayalı öğrenme süreçlerinin oluşması amaçlanmıştır. Bunun yanı sıra öğrenme süreçlerinin yaparak-yaşayarak eğitime uygun olarak düzenlenmesi, ders sürecinin eğlenceli hale getirilmesi , böylece öğrenci verimliliğini arttırmak hedeflenmiştir.

Etkinliğin Kullanılabileceği Diğer Disiplinler: Bu etkinliği tüm branş öğretmenleri uygun gördükleri kazanımlarda kullanabilirler. Burada dikkat edilmesi gereken nokta kazanımların, yapılan kuklaları konuşturmaya uygun olmasıdır.

Etkinliğin Kullanılabileceği Örnek Kazanım:   SB.7.1.2 ( Sosyal Bilgiler Dersi 7. Sınıf 1. Ünite 1. Kazanım) Bireysel ve toplumsal ilişkilerde olumlu iletişim yollarını kullanır.

Yukarıda Görsellerini Gördüğünüz Çoraptan Kuklaların Yapılışı: Her öğrenciye çoraplar dağıtılır. Dağıtılan çorapların üzerine öğrenciler kendi yaratıcılıklarını kullanarak ağız, burun, göz, diş gibi şekiller çizer. İsteyen öğrenci göz yerine düğme yapıştırabilir. Yine isteyen öğrenci örgü ipi ile kuklasına saçlar yapabilir ( Kuklaların şekillendirilmesi konusunda öğrenciler tamamen özgür bırakılmalıdır). Yapıştırılan malzemeler kuruduktan sonra öğrencilerin yazdıkları senaryolar veya öğretmen tarafından verilen konuşma metinleri çoraptan kuklalar aracılığıyla canlandırılır.

Çoraptan Kukla Etkinliğinin Malzemeleri: Çorap, Renkli Kalemler, Düğme, Yapıştırıcı, Makas, Örgü İpi (Siyah, sarı, kahverengi renklerde), Konuşma Metni (Öğretmen tarafından verilecekse)

Not: 

1. Öğrencilerden çoraptan kuklalar yaptırılmadan önce, işlenen kazanımla alakalı öğrenmelerini istediğimiz konuları içeren senaryolar yazmaları istenir. Örneğin; yukarıdaki kazanıma uygun olarak öğrencilerden gündelik yaşamda karşılaştıkları olaylardan hareketle olumlu iletişim yollarını kullanarak kısa bir senaryo yazmaları istenmiştir.
2. Senaryo yazma işleminde öğrenciler homojen veya heterojen bir şekilde gruplara ayrılabilir. Eğer senaryo yazdırılmayacak ise öğretmen tarafından anlatılan kazanımlara uygun konuşma metinleri öğrencilere verilmelidir. 
3. Öğrencilere malzemeler öğretmen tarafından verilebileceği gibi öğrenciler tarafından da temin edilebilir.
4. Kukla yapımı bireysel olabileceği gibi grupça da yapılabilir (Öğrenciler arasında iş birliği ve iş bölümü olması isteniyorsa grup ile yapımına özen gösterilmelidir).

Kaynak: https://www.google.com/search?q=%C3%A7oraptan+kukla&tbm=isch&source=iu&ictx=1&fir=hcH_bcHowwF5RM%253A%252C1I_0qLvyyc1TGM%252C_&usg=AI4_-kSg9q6NSCNvJL1eJDOue8b0CARRLQ&sa=X&ved=2ahUKEwj0mO3wmLfgAhXrzaYKHSHJBskQ9QEwAHoECAQQBA#imgrc=H1ndnG2N8QJfSM (E.T: 06.05.2020)

4. Sınıf 2. Ünite 4. Kazanım (Milli Mücadele Kahramanlarının Hayatlarından Hareketle Milli Mücadele’nin Önemini Kavrar)

ETKİNLİK TASLAĞI

Etkinlik Adı: Toprak mı değerli, altın mı?	Anahtar Kelimeler: Milli Mücadele, Milli Mücadele Kahramanları
Ders: Sosyal Bilgiler	Etkinliğin Kısa Açıklaması: Bu etkinliğin amacı, öğrencilerin; milli mücadeleyi kazanmamızı sağlayan kahramanların yaptıkları fedakârlıkları bilmelerini, yurdu birçok zorluğun üstesinden gelerek kurtardıklarını anlamalarını, Milli Mücadele’nin Türk halkı için ne kadar önemli bir yere sahip olduğunu kavramalarını sağlamaktır.
Sınıf: 4. sınıf	Süre: 40’+40’=80’
Öğrenme alanı/Ünite:	Kültür ve Miras
Kazanım(lar):	S.B.4.2.4. Milli Mücadele kahramanlarının hayatlarından hareketle Milli Mücadele’nin önemini kavrar.
Alana Özgü Beceri(ler):	·         İşbirliği Becerisi ·         Eleştirel Düşünme Becerisi ·         İletişim Becerisi ·         Yaratıcı Düşünme Becerisi
Yetkinlik(ler)	·         Sosyal ve Vatandaşlıkla İlgili Yetkinlik ·         Kültürel Farkındalık ve İfade
Değer(ler)	·         Duyarlılık ·         Vatanseverlik ·         Yardımseverlik ·         Dayanışma
Yöntem/ teknikler	İşbirlikli Öğrenme, Düz Anlatım,  Beyin Fırtınası, Tarihsel Empati, Ödev
Öğretim Materyalleri	A4 kağıtları, Renkli kalemler, Ek-1’de bulunan portre resmi, Ek-2’de bulunan hikaye metni, Tahta, Tahta kalemi (veya tebeşir), Toprak, Bilgisayar, Hoparlör
İşleniş/süreç :   Anahtar Soru: Sizce üzerine bastığımız şu toprak mı değerli, yoksa altın mı? ·         Öncelikle sınıf heterojen bir şekilde dört gruba ayrılır. Her grubun kendi içinde grup sözcüsü seçmeleri ve gruplarına bir isim belirlemeleri istenir. Öğretmen tarafından tahta beşe bölünür. Gruplar sözcülerini ve isimlerini belirledikten sonra öğretmen tahtadaki ilk dört bölüme grupların isimlerini ve sözcüleri yazar ( 5’). ·         Bu işlem tamamlandıktan sonra öğrencilere anahtar soru yöneltilir. Anahtar soru sorulurken öğretmenin sınıfa getirdiği bir avuç toprak öğrencilere gösterilir.  Bu konuda bireysel düşünmeleri istenir. (3’) ·         Öğrencilerin düşünceleri tek tek alınır ve tahtada boş kalan beşinci bölüme not edilir. (5’) ·         Öğretmen tarafından Ek-1’de yer alan portre öğrencilere gösterilir. Portre her öğrencinin görebileceği şekilde duvara yapıştırılır ve öğretmen tarafından şu soru sorulur; “Sizce bu portreyi çizen için resimdeki kişi neden önemlidir? Durumu hikayelendirerek anlatınız.” (2’) ·         Öğretmen tarafından her gruba A4 boyutunda kağıtlar ve renkli kalemler verilir. Hikayenin bu kağıda grupça oluşturulması istenir. (15’) ·         Grupların oluşturdukları hikayeler grup sözcüleri tarafından tahtada sunulur. (10’) ·         Sunumlar bittikten sonra öğretmen resimdeki kişinin Maraşlı kahraman savaşçı matematik öğretmeni Hayrullah Efendi olduğunu söyler ve onun Ek-2’de yer alan hayat hikayesini öğrencilere okur.  Hikaye bittikten hemen sonra Yavuz Bingöl’den Ağlama Yar türküsü dinlettirilir. (5’) ·         Türkü dinletilirken Hayrullah efendinin annesine bıraktığı son hatırası olan fotoğrafın arkasında şu sözler okunur: “ Bana bir şey olursa sakın ağlama anne. Hiç korkmayın. Bu ülke esaret ve aşağılığı kabul etmez, bir gün vatanımın evlatları cesurca bu topraklara basarak okuluna gidecek düzeni ve huzuru bozulan bu ülkeye bunları kazandırmak için uğraşacak.” (5’) ·         Sonrasında milli mücadelenin diğer kahramanlarından ve onların bu vatan için nasıl şehit düştüklerinden, vatan topraklarını korumak için ne tür faaliyetlerde bulunduklarından bahsedilir. Bu topraklara şuan bizim ayak basabilmemiz için yaşamlarından nasıl vazgeçtiklerinin vurgusu yapılır. (20’) ·         Etkinliğin en başında sorulan anahtar soruya tekrar dönülür. “Sizce üzerine bastığımız şu toprak mı değerlidir, altın mı? “ sorusu sorulur ve sınıfa getirilen toprak tekrardan gösterilir. Çocukların düşünceleri alınır. (8’) ·         Bu resmi portre olarak çizen kişinin Hayrullah Efendinin onu çok seven öğrencisi olduğu ve çizdiği portrenin de Hayrullah hocanın annesine bıraktığı son hatırası olan resmi olduğu öğretmen tarafından etkinliğin sonunda açıklanır. (2’) ·         Öğrencilerden ev ödevi olarak bu derste öğrendikleri milli mücadele kahramanları ve onların bu millete kazandırdıklarını bir yakınına mektup yazarak anlatmaları istenir.
Uyarı ve Öneriler: ·         Grup etkinlikleri esnasında her grup üyesinin fikirlerini belirtmeleri konusuna dikkat edilir. Katılmayan öğrenciler teşvik edilir. ·         Sınıfta ailesinde gazi ve şehit yakını olan çocuklar varsa eğer onların duygusal du rumları süreç içerisinde kontrol edilmelidir.
Etkinliğin Alternatif Uygulanışı: ·         Sınıfta türküyü açacak bilgisayar donanımı yoksa öğretmen tarafından telefondan açılarak dinletilebilir.
Ölçme ve Değerlendirme:  Öğrencilerin etkinlik sonunda ev ödevi olarak yazmaları istenen mektuplar ölçme işlemi için kullanılacaktır. Ölçme ve değerlendirme kriteri olarak öğrencinin milli ve manevi duygulara yazdığı mektubunda yer verip vermediğine bakılır (Vatan, fedakârlık, şehitlere saygı,  toprak vs. vurgularına dikkat edilir).
Etkinliğin Taslak Çizimi

Ek-1  Hayrullah Efendi’nin Portresi

Ek-2

Matematik Öğretmeni Hayrullah Efendi            Maraş Sultanisi ve İdadisinde öğretmenlik yapan Hayrullah Efendi. Sütçü İmam olayından sonra Kuvay-ı Milliye safına katıldı. Milli teşkilata üye olarak Fransızlara karşı mücadele eden Hayrullah Efendi düşmanla göğüs göğse savaştı. Milli teşkilatlanmayı tamamladıktan sonra Mustafa Kemal tarafından görevlendirilen Kılıç Ali Bey Pazarcık teşkilatını da tamamlamıştı. Pazarcık teşkilatına üye olan matematik öğretmeni Hayrullah Efendi Yedek Subay Maraşlı Hayri Bey kumandasında küçük bir birlikle 5 Ocak 1920’de Eloğlu (Türkoğlu) istikametine gönderilmişti. O gün Maraş’taki kuvvetlerine takviye için gelen küçük Fransız birliği ile uzun bir kolu Türkoğlu köyünün kuzeyinde çok dar olan yol civarında dinleniyorlardı. Fransız birliğini gören Hayrullah Efendi ve Muharrem Bey kumandasındaki kuvvetler doğudan ve batıdan ateş açarak Fransız kuvvetlerini ateşledi. Pazarcık kolu kumandanı matematik öğretmeni Hayrullah Efendi bu çatışmada ağır yara almıştır. Ablası Fatma Hanım bundan sonraki süreci şöyle anlatmaktadır: “Öğretmen Hayrullah tedavi edilmek için Antep’e götürüldü. Fransızların kötülüklerinden kurtarmak için kıyafeti değiştirildi ve ismi gizlendi; çünkü biliniyordu ki Fransızlar çatışmada kaybettikleri askerlerinin öcünü ağır yaralı olarak kurtulan Pazarcık kolu kumandanı olan kardeşimden almak için ellerinden geleni yapacaklardı. Balıklan Mahallesi’nde bulunan Mecit Bey’in hastanesinde tedavi altına alındı. Yerini tespit eden Ermeniler kardeşimi burada rahat bırakmadı. Bunun üzerine Kurttepe’de bulunan komiser Fevzi Bey’in evine getirildi. Maraş Harbi sona erdikten sonra sedye ile Antep’ten Maraş’a getirildi. Binlerce Maraşlı onu Erkenez Köprüsü’nde heyecan ve coşku ile karşıladı. “Kazanız ve zaferiniz kutlu olsun.” dediler. Aradan bir süre geçince kardeşimin yarası daha kötü oldu ve tedavi için Alman Hastanesi’ne götürüldü. Yarası iyileşmeye başlıyordu ki Ermeni Doktor Artin tarafından sırf intikam için zehirlenerek öldürüldü. Kardeşim Hayrullah Efendi’ye Çukadar Hacı Ahmet Efendi bir elbise yaptırmıştı. Bunu giyemeden şehit oldu.” Hayrullah Efendi’nin annesi bu elbiseyi oğlunun cenazesinin yanına koyarak, “Oğlum, yavrum, Hayrullah’ım. Kalk da bu urbanı giy, kalk." Diye feryat etti.

Kaynakça: https://kahramanmaras.bel.tr/foto-galeri/milli-mucadele-kahramanlari

Çolak, İ. (2010). Milli mücadelede kalemli ordu. İzmir: Yitik Hazine.

KİL TABLET ETKİNLİĞİ

Etkinliğin Amacı:  Bu etkinlik ile Sosyal bilgiler dersinde,  Anadolu ve Mezopotamya Uygarlıkları konusu işlenirken, öğrencilerin kil tabletlerin ne olduğunu anlamaları, kendi somut kalıntılarını yapmaları, bunu sayede yaparak yaşayarak eğlenceli bir öğrenme süreci geçirmeleri amaçlanmıştır.

Etkinliğin Kullanılabileceği Diğer Disiplinler: Tarih

Etkinliğin Kullanılabileceği Kazanım: SB.5.2.1. ( 5. Sınıf 2. Ünite 1. Kazanım) Somut kalıntılarından yola çıkarak Anadolu ve Mezopotamya uygarlıklarının insanlık tarihine önemli katkılarını fark eder.

Yukarıda Görsellerini Gördüğünüz Kil Tabletlerin Yapılışı: Her öğrenciye killer dağıtılır. Dağıtılan killer küçük tabletler boyutuna getirilip düz bir şekil verdirilir. ( Kil çok sert ise su kullanılarak yumuşatılabilir). Oluşturulan tabletlerin üzerine küçük bir kürdan yardımı ile  yukarıdaki görsellerde bulunan kil tabletlerin üzerindeki yazılara benzer şekiller verdirilir. Oluşturulan kil tabletler kurutulmaya bırakılır. Kuruyan tabletlerin üzerine gold renkte akrilik boya ile ufak fırça darbeleri verilerek eskitme işlemi yapılır.

Kil Tablet Etkinliğinin Malzemeleri: Kil, Su, Su Kabı, Kürdan, Akrilik Boya, Fırça

Not: Öğrencilere kil tabletler yaptırılırken yazının icadı, Anadolu'ya nasıl ve kimler tarafından getirildiği noktasında bilgiler verilir.